Blogger Widgets

Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2019

28η Οκτωβρίου 1940

Γιάννης Ρίτσος, Επιτύμβιο
από τα Δεκαοκτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας

Το παλληκάρι που `πεσε
με ορθή την κεφαλή του
δεν το σκεπάζει η γης ογρή
σκουλήκι δεν τ’ αγγίζει

Φτερό στη ράχη του ο σταυρός
κι όλο χυμάει τ’ αψήλου
και σμίγει τους τρανούς αϊτούς
και τους χρυσούς αγγέλους


Οδυσσέας Ελύτης, Πορεία προς το μέτωπο

Ξημερώνοντας τ' Αγιαννιού, με την αύριο των Φώτων, λάβαμε τη διαταγή να κινήσουμε πάλι μπροστά, για τα μέρη όπου δεν έχει καθημερινές και σκόλες. Έπρεπε, λέει, να πιάσουμε τις γραμμές που κρατούσανε ως τότε οι Αρτινοί, από Χιμάρα ως Τεπελένι. Λόγω που εκείνοι πολεμούσανε απ' την πρώτη μέρα, συνέχεια, κι είχαν μείνει σκεδόν οι μισοί και δεν αντέχανε άλλο.
Δώδεκα μέρες κιόλας είχαμε μεις πιο πίσω, στα χωριά. Κι απάνω που συνήθιζε τ' αυτί μας πάλι στα γλυκά τριξίματα της γης, και δειλά συλλαβίζαμε το γάβγισμα του σκύλου ή τον αχό της μακρινής καμπάνας, να που ήταν ανάγκη, λέει, να γυρίσουμε στο μόνο αχολόι που ξέραμε: στο αργό και στο βαρύ των κανονιών, στο ξερό και στο γρήγορο των πολυβόλων.
Νύχτα πάνω στη νύχτα βαδίζαμε ασταμάτητα, ένας πίσω απ' τον άλλο, ίδια τυφλοί. Με κόπο ξεκολλώντας το ποδάρι από τη λάσπη, όπου, φορές, εκαταβούλιαζε ίσαμε το γόνατο. Επειδή το πιο συχνά ψιχάλιζε στους δρόμους έξω, καθώς μες στην ψυχή μας. Και τις λίγες φορές όπου κάναμε στάση να ξεκουραστούμε, μήτε που αλλάζαμε κουβέντα, μονάχα σοβαροί και αμίλητοι, φέγγοντας μ' ένα μικρό δαδί, μία μία εμοιραζόμασταν τη σταφίδα. Ή φορές πάλι, αν ήταν βολετο, λύναμε βιαστικά τα ρούχα και ξυνόμασταν με λύσσα ώρες πολλές, όσο να τρέξουν τα αίματα. Τι μας είχε ανέβει η ψείρα ως το λαιμό, κι ήταν αυτό πιο κι απ' την κούραση ανυπόφερτο. Τέλος, κάποτε ακουγότανε στα σκοτεινά η σφυρίχτρα, σημάδι ότι κινούσαμε, και πάλι σαν τα ζα τραβούσαμε μπροστά να κερδίσουμε δρόμο, πριχού ξημερώσει και μας βάλουνε στόχο τ' αεροπλάνα. Επειδή ο Θεός δεν κάτεχε από στόχους ή τέτοια, κι όπως το 'χε συνήθειο του, στην ίδια πάντοτε ώρα ξημέρωνε το φως.
Τότες, χωμένοι μες στις ρεματιές, γέρναμε το κεφάλι από το μέρος το βαρύ, όπου δε βγαίνουνε όνειρα. Και τα πουλιά μας θύμωναν, που δε δίναμε τάχα σημασία στα λόγια τους - ίσως και που ασκημίζαμε χωρίς αιτία την πλάση. Άλλης λογής εμείς χωριάτες, μ' άλλω λογιώ ξινάρια και σιδερικά στα χέρια μας, που ξορκισμένα να 'ναι.
Δώδεκα μέρες κιόλας, είχαμε μεις πιο πίσω στα χωριά κοιτάξει σε κατρέφτη, ώρες πολλές, το γύρο του προσώπου μας. Κι απάνω που συνήθιζε ξανά το μάτι μας τα γνώριμα παλιά σημάδια, και δειλά συλλαβίζαμε το χείλο το γυμνό ή το χορτάτο από τον ύπνο μάγουλο, να που τη δεύτερη τη νύχτα σάμπως πάλι αλλάζαμε, την τρίτη ακόμη πιο πολύ, την ύστερη, την τέταρτη, πια φανερό, δεν ήμασταν οι ίδιοι.
Μόνε σαν να πηγαίναμε μπουλούκι ανάκατο, θαρρούσες, απ' όλες τις γενιές και τις χρονιές, άλλοι των τωρινών καιρών κι άλλοι πολλά παλιών, που 'χαν λευκάνει απ' τα περίσσια γένια. Καπεταναίοι αγέλαστοι με το κεφαλοπάνι, και παπάδες θεριά, λοχίες του '97 ή του '12, μπαλτζήδες βλοσυροί πάνου απ' τον ώμο σειώντας το πελέκι, απελάτες και σκουταροφόροι, με το αίμα επάνω τους ακόμη Βουργάρων και Τούρκων. Όλοι μαζί, δίχως μιλιά, χρόνους αμέτρητους αγκομαχώντας πλάι πλάι, διαβαίναμε τις ράχες, τα φαράγγια, δίχως να λογαριάζουμε άλλο τίποτε. Γιατί, καθώς όταν βαρούν απανωτές αναποδιές τους ίδιους τους ανθρώπους πάντα, συνηθάν εκείνοι στο Κακό, τέλος του αλλάζουν όνομα, το λεν Γραμμένο ή Μοίρα - έτσι κι εμείς επροχωρούσαμε ίσια πάνου σ' αυτό που λέγαμε Κατάρα, όπως θα λέγαμε Αντάρα ή Σύγνεφο. Με κόπο ξεκολλώντας το ποδάρι από τη λάσπη, όπου, φορές, εκαταβούλιαζε ίσαμε το γόνατο. Επειδή, το πιο συχνά, ψιχάλιζε στους δρόμους έξω, καθώς μες στην ψυχή μας.
Κι ότι ήμασταν σιμά πολύ στα μέρη όπου δεν έχει καθημερινές και σκόλες, μήτε αρρώστους και γερούς, μήτε φτωχούς και πλούσιους, το καταλαβαίναμε. Γιατί κι ο βρόντος πέρα, κάτι σαν καταιγίδα πίσω απ' τα βουνά, δυνάμωνε ολοένα, τόσο που καθαρά στο τέλος να διαβάζουμε το αργό και το βαρύ των κανονιών, το ξερό και το γρήγορο των πολυβόλων. Ύστερα και γιατί, ολοένα πιο συχνά, τύχαινε τώρα ν' απαντούμε απ' τ' άλλο μέρος να' ρχονται οι αργές οι συνοδείες με τους λαβωμένους. Όπου απιθώνανε χάμου τα φορεία οι νοσοκόμοι, με τον κόκκινο σταυρό στο περιβραχιόνιο, φτύνοντας μέσα στις παλάμες, και το μάτι τους άγριο για τσιγάρο. Κι οπού κατόπι, σαν ακούγανε για που τραβούσαμε, κουνούσαν το κεφάλι, αρχινώντας ιστορίες για σημεία και τέρατα. Όμως εμείς το μόνο που προσέχαμε ήταν εκείνες οι φωνές μέσα στα σκοτεινά, που ανέβαιναν, καυτές ακόμη από την πίσσα του βυθού ή το θειάφι: «Οϊ Οϊ, μάνα μου», «οϊ οϊ, μάνα μου», και κάποτε, πιο σπάνια, ένα πνιχτό μουσούνισμα, ίδιο ροχαλητό, που 'λεγαν, όσοι ξέρανε, είναι αυτός ο ρόγχος του θανάτου.
Ήταν φορές που εσέρνανε μαζί τους κι αιχμαλώτους, μόλις πιασμένους λίγες ώρες πριν, στα ξαφνικά γιουρούσια που κάναν τα περίπολα. Βρομούσανε κρασί τα χνότα τους, κι οι τσέπες τους γιομάτες κονσέρβα ή σοκολάτες. Όμως εμείς δεν είχαμε, ότι κομμένα τα γιοφύρια πίσω μας, και τα λίγα μουλάρια μας, κι εκείνα ανήμπορα μέσα στο χιόνι και στη γλιστράδα της λασπουριάς.
Τέλος, κάποια φορά, φανήκανε μακριά οι καπνοί που ανέβαιναν μεριές μεριές, κι οι πρώτες στον ορίζοντα κόκκινες, λαμπερές φωτοβολίδες.


Ανδρέας Κάλβος, Ωδαί

Όσοι το χάλκεον χέρι
Βαρύ του φόβου αισθάνονται,
Ζυγόν δουλείας ας έχωσι.
Θέλει αρετήν και τόλμην
Η ελευθερία.



Οι πρώτες μέρες του πολέμου στη Λαμία μέσα από τις σελίδες της Επαρχίας


πηγή φωτογραφίας



Σάββατο 26 Οκτωβρίου 2019

Έκφραση - Έκθεση Β' Λυκείου : Δημοσιογραφία, Αρχές Δεοντολογίας


ΑΡΧΕΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ

Εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση της 19-20 Μαΐου 1998, με ποσοστό 80,4%

Προοίμιο

Ο Κώδικας Επαγγελματικής Ηθικής και Κοινωνικής Ευθύνης των δημοσιογράφων-μελών της Ε.Σ.Η.Ε.Α. έχει στόχο:
Να επαναβεβαιώσει και διασφαλίσει τον κοινωνικό ρόλο του δημοσιογράφου στις νέες συνθήκες, που διαμορφώνουν ο γιγαντισμός, το ολιγοπώλιο στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, η αυξημένη εμβέλεια και επιρροή των Μ.Μ.Ε. και η παγκοσμιοποίηση της επικοινωνίας.
Να αποθαρρύνει και να αντιστέκεται σε κάθε απόπειρα κρατικού ή άλλου επηρεασμού με τον αυτοκαθορισμό κανόνων υπεύθυνης επαγγελματικής λειτουργίας.
Να κατοχυρώσει την ελευθερία της πληροφόρησης και της έκφρασης, την αυτονομία και αξιοπρέπεια του δημοσιογράφου και να θωρακίσει την ελευθεροτυπία έπ’ αγαθώ της δημοκρατίας και της κοινωνίας.
Προς το σκοπό αυτό, οι δημοσιογράφοι αυτοδεσμεύονται να εφαρμόσουν και να περιφρουρήσουν τις ακόλουθες θεμελιώδεις αρχές:

ΆΡΘΡΟ 1
Το δικαίωμα του ανθρώπου και του πολίτη να πληροφορεί και να πληροφορείται ελεύθερα είναι αναφαίρετο. Η πληροφόρηση είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα ή μέσο προπαγάνδας. Ο δημοσιογράφος δικαιούται και οφείλει:
α. Να θεωρεί πρώτιστο καθήκον του προς την κοινωνία και τον εαυτό του τη δημοσιοποίηση όλης της αλήθειας.
β. Να θεωρεί προσβολή για την κοινωνία και πράξη μειωτική για τον εαυτό του τη διαστρέβλωση, την απόκρυψη, την αλλοίωση ή την πλαστογράφηση των πραγματικών περιστατικών.
γ. Να σέβεται και να τηρεί το διακριτό της είδησης, του σχολίου και του διαφημιστικού μηνύματος, την αναγκαία αντιστοιχία τίτλου και κειμένου και την ακριβή χρησιμοποίηση φωτογραφιών, εικόνων, γραφικών απεικονίσεων ή άλλων παραστάσεων.
δ. Να μεταδίδει την πληροφορία και την είδηση ανεπηρέαστα από τις προσωπικές πολιτικές, κοινωνικές, θρησκευτικές, φυλετικές και πολιτισμικές απόψεις ή πεποιθήσεις του.
ε. Να ερευνά προκαταβολικά, με αίσθημα ευθύνης και με επίγνωση των συνεπειών, την ακρίβεια της πληροφορίας ή της είδησης που πρόκειται να μεταδώσει.
στ. Να επανορθώνει χωρίς χρονοτριβή, με ανάλογη παρουσίαση και ενδεδειγμένο τονισμό, ανακριβείς πληροφορίες και ψευδείς ισχυρισμούς, που προσβάλλουν την τιμή και την υπόληψη του ανθρώπου και του πολίτη και να δημοσιεύει ή να μεταδίδει την αντίθετη άποψη, χωρίς, αναγκαστικά, ανταπάντηση, η οποία θα τον έθετε σε προνομιακή θέση έναντι του θιγομένου.

ΆΡΘΡΟ 2
Η δημοσιογραφία, ως επάγγελμα, αλλά και κοινωνικό λειτούργημα, συνεπάγεται δικαιώματα, καθήκοντα και υποχρεώσεις. Ο δημοσιογράφος δικαιούται και οφείλει:
α. Να αντιμετωπίζει ισότιμα τους πολίτες, χωρίς διακρίσεις εθνικής καταγωγής, φύλου, φυλής, θρησκείας, πολιτικών φρονημάτων, οικονομικής κατάστασης και κοινωνικής θέσης.
β. Να σέβεται την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια και το απαραβίαστο της ιδιωτικής ζωής του ανθρώπου και του πολίτη. Μόνο όταν το επιτάσσει το δικαίωμα της πληροφόρησης μπορεί να χρησιμοποιεί, πάντοτε με τρόπο υπεύθυνο, στοιχεία από την ιδιωτική ζωή προσώπων που ασκούν δημόσιο λειτούργημα ή έχουν στην κοινωνία ιδιαίτερη θέση και ισχύ και υπόκεινται στον κοινωνικό έλεγχο.
γ. Να σέβεται το τεκμήριο της αθωότητας και να μην προεξοφλεί τις δικαστικές αποφάσεις.
δ. Να σέβεται την κατοχυρωμένη με διεθνείς συμβάσεις προστασία των ανηλίκων και των προσώπων με ειδικές ανάγκες και με σοβαρά προβλήματα υγείας.
ε. Να αντιμετωπίζει με διακριτικότητα και ευαισθησία τους πολίτες, όταν αυτοί βρίσκονται σε κατάσταση πένθους, ψυχικού κλονισμού και οδύνης, καθώς και αυτούς που έχουν εμφανές ψυχικό πρόβλημα, αποφεύγοντας να προβάλει την ιδιαιτερότητά τους.
στ. Να μην αποκαλύπτει, άμεσα ή έμμεσα, την ταυτότητα των θυμάτων βιασμού, τα οποία επέζησαν της εγκληματικής πράξης.
ζ. Να ελέγχει και να τεκμηριώνει τις πληροφορίες, που αναφέρονται στον ευαίσθητο τομέα της υγείας, όπου η παραπλανητική πληροφόρηση και η εντυπωσιακή προβολή μπορούν να προκαλέσουν αδικαιολόγητη αναστάτωση στην κοινή γνώμη.
η. Να συλλέγει και να διασταυρώνει τις πληροφορίες του και να εξασφαλίζει την τεκμηρίωσή τους (έγγραφα, φωτογραφίες, κασέτες, τηλεοπτικές εικόνες) με δημοσιογραφικά θεμιτές μεθόδους, γνωστοποιώντας πάντοτε τη δημοσιογραφική του ιδιότητα.
θ. Να τηρεί το επαγγελματικό απόρρητο ως προς την πηγή των πληροφοριών που εξασφάλισε υπό εχεμύθεια.
ι. Να σέβεται τους κανόνες της εμπιστευτικής πληροφόρησης (off the record) εφ’ όσον ανέλαβε αυτή τη δέσμευση.

ΆΡΘΡΟ 3
Η ισηγορία και η πολυφωνία, οξυγόνο της δημοκρατίας, αναιρούνται σε συνθήκες κρατικού μονοπωλιακού ελέγχου των Μ.Μ.Ε. και υπονομεύονται με τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας τους σε γιγαντιαίες κερδοσκοπικές επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν την κοινή γνώμη σαν καταναλωτή και προσπαθούν να χειραγωγήσουν το φρόνημα, τις συνήθειες και την εν γένει συμπεριφορά της.
Γι’ αυτό ο δημοσιογράφος δικαιούται και οφείλει:
α. Να υπερασπίζεται σθεναρά το δημοκρατικό πολίτευμα, που διασφαλίζει την ελευθεροτυπία και την απρόσκοπτη άσκηση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος.
β. Να αποκρούει και να καταγγέλλει τις εκδηλώσεις κρατικού αυταρχισμού και τις αυθαιρεσίες των ιδιοκτητών των Μ.Μ.Ε. και ιδιαίτερα των ολιγοπωλίων.
γ. Να υπερασπίζεται τη δημοσιογραφική ανεξαρτησία στον εργασιακό χώρο του και να αρνείται την εκτέλεση έργου, που έρχεται σε σύγκρουση με τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας.
δ. Να μη δέχεται τη σύνταξη είδησης, σχολίου ή άρθρου και την παραγωγή εκπομπής κατά τις υποδείξεις των προϊσταμένων ή του εργοδότη του, αν το περιεχόμενό τους δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και να καταγγέλλει τις εν αγνοία του παραποιήσεις και διαστρεβλώσεις του δημοσιογραφικού του προϊόντος.

Άρθρο 4
Η υπερπροσφορά εργασίας στο χώρο της δημοσιογραφίας επιτείνει τις προϋποθέσεις για την εκδήλωση φαινομένων εκμετάλλευσης, όπως είναι: η άμισθη ή η συμβολικώς αμειβόμενη εργασία, η καταστρατήγηση συμβατικών υποχρεώσεων και κανόνων δεοντολογίας κ.λπ.. Γι’ αυτό ο δημοσιογράφος δικαιούται και οφείλει:
α. Να στηρίζει και να ενισχύει τις δραστηριότητες της συνδικαλιστικής του οργάνωσης, που αποσκοπούν στη βελτίωση των όρων αμοιβής και απασχόλησης στα Μ.Μ.Ε..
β. Να αποκρούει στο χώρο εργασίας του κάθε απόπειρα περιστολής των εργασιακών δικαιωμάτων του ή παραβίασης των κανόνων δεοντολογίας.
γ. Να μην ασκεί και να μη δέχεται οποιαδήποτε μορφή διακρίσεων, που σχετίζονται με το φύλο ή την επαγγελματική ηλικία των συναδέλφων του.

ΆΡΘΡΟ 5
Η διαφάνεια στις οικονομικές σχέσεις αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της αξιοπιστίας, του κύρους και της επαγγελματικής αξιοπρέπειας του δημοσιογράφου, ο οποίος οφείλει:
α. Να μην επιδιώκει και να μη δέχεται αμοιβή για δημοσιογραφική εργασία από απόρρητα κονδύλια κρατικών υπηρεσιών και δημόσιων ή ιδιωτικών οργανισμών.
β. Να μην επιδιώκει και να μη δέχεται αργομισθία ή έπ’ αμοιβή θέση συναφή με την ειδικότητά του σε Γραφεία Τύπου, δημόσιες υπηρεσίες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις, που θέτει εν αμφιβόλω την επαγγελματική αυτονομία και ανεξαρτησία του.
γ. Να μην επιδιώκει και να μη δέχεται τη διαφημιστική χρήση του ονόματος, της φωνής και της εικόνας του, παρά μόνο για κοινωφελείς σκοπούς.
δ. Να μη μεταδίδει και να μην αξιοποιεί ιδιοτελώς αποκλειστικές πληροφορίες που επηρεάζουν την πορεία του Χρηματιστηρίου Αξιών και την αγορά.
ε. Να μην επιδιώκει και να μη δέχεται οποιεσδήποτε παροχές σε χρήμα και είδος, που θίγουν την αξιοπιστία και την αξιοπρέπειά του και επηρεάζουν την ανεξαρτησία και την αμεροληψία του.

ΆΡΘΡΟ 6
Η συναδελφική αλληλεγγύη και ο αλληλοσεβασμός των δημοσιογράφων συμβάλλουν θετικά στις συλλογικές επαγγελματικές επιδιώξεις και στην κοινωνική εικόνα του δημοσιογραφικού επαγγέλματος. Γι’ αυτό ο δημοσιογράφος οφείλει:
α. Να σέβεται την προσωπικότητα των συναδέλφων του. Να μην εκτοξεύει εναντίον τους ασύστατες κατηγορίες και να αποφεύγει τις προσωπικές αντεγκλήσεις, δημόσια και στους χώρους εργασίας.
β. Να θεωρεί σοβαρότατη αντιεπαγγελματική πράξη κάθε λογοκλοπή.
γ. Να μην οικειοποιείται την εργασία συναδέλφων του. Να αναφέρει πάντοτε το όνομα του συντάκτη, του οποίου χρησιμοποιεί κείμενα ή αποσπάσματα κειμένων.
Να μνημονεύει την πηγή των πληροφοριών, που έχουν ήδη δημοσιευθεί ή μεταδοθεί.


ΆΡΘΡΟ 7
Ο γιγαντισμός των Μ.Μ.Ε. και η παγκοσμιοποίηση της επικοινωνίας αύξησαν σημαντικά τον παιδευτικό και πολιτισμικό ρόλο του ηλεκτρονικού και του γραπτού Τύπου. Με τις πρόσθετες ευθύνες του στις νέες συνθήκες, ο δημοσιογράφος οφείλει:
α. Να συμβάλλει στην αναβάθμιση του δημοσιογραφικού λόγου, αποφεύγοντας γραμματικές, συντακτικές και λεκτικές κακοποιήσεις.
β. Να αποφεύγει τη χυδαιογραφία, τη χυδαιολογία και τη γλωσσική βαρβαρότητα, τηρώντας, ακόμη και στη σάτιρα και τη γελοιογραφία, τους κανόνες της επαγγελματικής ηθικής και της κοινωνικής ευθύνης.
γ. Να προστατεύει την ελληνική γλώσσα από την κατάχρηση ξένων λέξεων και όρων.
δ. Να συμβάλλει δημιουργικά στην προστασία της εθνικής μας παράδοσης και τη διασφάλιση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.

ΆΡΘΡΟ 8
Οι υποχρεώσεις των δημοσιογράφων, που απορρέουν από αυτόν τον Κώδικα, δεν συνιστούν περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης. Οι παραβάσεις των υποχρεώσεων αυτών ελέγχονται από τα δύο Πειθαρχικά Συμβούλια, συνερχόμενα σε κοινή συνεδρίαση, μέχρις ότου τροποποιηθεί το Καταστατικό, που θα επιλύσει θεσμικά το θέμα του Εποπτικού Οργάνου του Κώδικα.

πηγές


https://pixabay.com/el/ (φωτογραφίες)




Έκφραση - Έκθεση Β' Λυκείου : ΜΜΕ


λεξιλόγιο

αντικειμενικότητα, υποκειμενικότητα, άντληση πληροφορίας, ιεράρχηση των ειδήσεων, μονοπώλιο πληροφόρησης, δέσμευση – απόκρυψη – αποσιώπηση πληροφοριών, παραποίηση ειδήσεων, παραπληροφόρηση, προπαγάνδα, χειράγωγηση της κοινής γνώμης, κριτική στάση του δέκτη

Κείμενα

Η ψευδαίσθηση της αλήθειας

1.       Μιλώντας για τον «μύθο της αντικειμενικότητας», εννοούσα ότι μια είδηση τη δίνουμε πάντα αφού πρώτα την ερμηνεύσουμε, ακόμη και μόνο εξαιτίας του γεγονότος ότι τη διαλέγουμε ανάμεσα σε άλλες. Επίσης μια εφημερίδα παίρνει μορφή με τους τίτλους, με το μέγεθός τους και το χαρακτήρα τους, με τη σελιδοποίηση και το μάκρος των άρθρων, με την τοποθέτησή τους σε μια σελίδα μάλλον παρά σε μια άλλη, με τα χρώματα, αν υπάρχουν, και με τόσα άλλα πράγματα. Με καθένα από αυτά τα στοιχεία έχουμε και μία επέμβαση του υποκειμενικού παράγοντα.

2.      …εργάτες της πρώην «Salamini» - πρώην εργάτες της «Salamini» έκαναν διαμαρτυρία

3.      Ο δημοσιογράφος δεν έχει χρέος να είναι αντικειμενικός. Έχει το χρέος να παίξει το ρόλο του μάρτυρα. Πρέπει να λέει ό,τι ξέρει και πρέπει (αφού, για παράδειγμα, εκθέσει τις απόψεις και των δύο μερών που έχουν εμπλακεί σε μια διαμάχη) να λέει ποια είναι η δική του γνώμη.

4.      Το καθήκον του δημοσιογράφου δεν είναι να πείσει τον αναγνώστη ότι λέει την αλήθεια, αλλά να τον προειδοποιήσει ότι αυτός λέει «τη δική του αλήθεια». Ότι υπάρχουν όμως κι άλλες.

Umberto Eco, «Η σημειολογία στην καθημερινή ζωή»

Ελευθερία γνώμης και πληροφόρησης

5.      Στην εποχή μας δημιουργούνται συνεχώς μονοπώλια πληροφόρησης, που ανήκουν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και που μπορεί να ενημερώνουν κατά το δοκούν, να δεσμεύουν πληροφορίες, να μεταδίδουν μέρος από την αλήθεια.

6.      Είναι ανάγκη η πληροφόρηση να αναχθεί σε τέταρτη εξουσία. […] Αυτή η πληροφορική εξουσία, διαθέτοντας αυτόνομους, όπως η δικαστική εξουσία, φορείς θα διασφαλίζει την ελευθερία της κυκλοφορίας, την αποτροπή της αποσιώπησης ή διαστροφής, θα αποφαίνεται για την πληροφορική συμπεριφορά του κράτους ή των ηγετών ή των ομάδων και θα ελέγχει την αντικειμενικότητα των μαζικών μέσων που ανήκουν στο κράτος.

Α. Κανελλόπουλος, «Ευθύνη», τεύχος 78

Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης

Ιστορικό

7.      To E.Σ.Ρ. ιδρύθηκε το 1989 για να αδειοδοτήσει και να εποπτεύσει τη λειτουργία των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών καθώς και της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Αποτελεί μια από τις πρώτες ανεξάρτητες αρχές, δηλ. δημόσιους οργανισμούς που, καίτοι εντάσσονται στην εκτελεστική εξουσία, λειτουργούν χωρίς να ελέγχονται από την κυβέρνηση και εποπτεύονται από τη Βουλή, οι δε οι πράξεις τους υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο. […]

Άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος :

8.      «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης που είναι ανεξάρτητη αρχή (…). Ο άμεσος έλεγχος του Κράτους, (…), έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση  πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας».

Φύλλο εργασίας

1.       Να σχολιάσετε τη χρήση εισαγωγικών στα αποσπάσματα 1 και 4.
2.      Ποια είναι η διαφορά των δύο προτάσεων στο απόσπ. 2; Έχει σημασία η θέση της λέξης «πρώην» στην πρόταση;
3.      Μελετήστε τα στοιχεία που αναφέρονται στο απόσπ. 1 σε κάποιες εφημερίδες. Ποια είναι τα συμπεράσματά σας; Πρόκειται πράγματι για υποκειμενικότητα;
4.      Να σχολιάσετε τα αποσπ. 3 και 4 σε μια παράγραφο 80 λέξεων.
5.      Εντοπίστε κοινά σημεία στα αποσπ. 6, 7, 8.
6.      Ποια είναι η σημασία και η προσφορά του Ε.Σ.Ρ. (απόσπ. 7)
7.      Σχηματίστε προτάσεις με το λεξιλόγιο που σας δόθηκε.
8.      Ακολουθεί το τραγούδι  του Διονύση Τσακνή mass media”.
             α) Ποιο είναι το θέμα του τραγουδιού;
             β) Ποιος είναι ο πομπός και ποιος ο δέκτης;
γ) Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του κοινού (ακροατή, αναγνώστη, τηλεθεατή); Να λάβετε υπόψη σας τους υπογραμμισμένους στίχους.

Καλημέρα λοιπόν ακροατή κι ακροάτρια
είμ’ ο άλλος σταθμός μια φωνή με επάρκεια
δεν υπάρχω στην τύχη μα σου μοιάζω εγώ
σου χαιδεύω τ’ αυτιά κι είμαι πάντα εδώ.

Καλημέρα λοιπόν αναγνώστη μυστήριε
έχω νέα σκληρά στις σελίδες μου κύριε
φονικά και ληστείες και προφίλ συγγενών
είμαι θύτης και θύμα των δικών σου καημών.

Καλημέρα ξανά με κραυγές κι αποκόμματα
κι άμα είσαι καλός θα σου δείξω και πτώματα
να έχεις γνώμη για όλα θα ρωτάμε εμείς
ετοιμάζουμε γκάλοπ στον αέρα θα βγεις.

Καλησπέρα λοιπόν θεατή αθεράπευτε
μ’ ένα ζάπινγκ τρελό σε βουρλίζω βρε άθλιε
δίνω χρώμα και λάμψη στη φτωχή σου ζωή
καληνύχτα κοιμήσου ραντεβού το πρωί.

Γεια χαρά σου λοιπόν Ελληνάκι μου αδιάφορο
μ’ ένα φάλτσο ρεφρέν θα ξυπνήσεις και αύριο
μ’ ένα έρωτα άδειο με πυξίδα στραβή
σε παγίδα στημένη στη γνωστή συνταγή.

πηγές

έκφραση – έκθεση Τεύχος Β’, Βιβλίο καθηγητή



              https://pixabay.com/el/ (φωτογραφίες)


Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2019

Θεωρία αφήγησης : Αφηγηματικοί τρόποι – Αφηγηματικές τεχνικές

πηγή φωτογραφίας






Αφηγηματικοί τρόποι
αφήγηση, περιγραφή, διάλογος, εσωτερικός μονόλογος, ελεύθερος πλάγιος λόγος, αφηγηματικό σχόλιο (παρεμβολή σχολίων του αφηγητή)
Αφηγηματικές τεχνικές
1.       Αφηγητής σε σχέση με την ιστορία που αφηγείται

ú  αυτοδιηγητικός (πρωταγωνιστής)
ú  ομοδιηγητικός (συμμετέχει στην ιστορία)
ú  ετεροδιηγητικός (αφηγείται την ιστορία κάποιου άλλου)

2.      Αφηγηματικό επίπεδο

ú  εξωδιηγητικό (αφήγηση γεγονότων εξωτερικών σε σχέση με το κείμενο, πρόλογοι, εισαγωγικές αφηγήσεις)
ú  ενδοδιηγητικό (αφήγηση γεγονότων που ανήκουν στην κύρια ιστορία)
ú  μεταδιηγητικό (εγκιβωτισμός, δευτερεύουσα αφήγηση που εγκιβωτίζεται στην κύρια)

3.      Σειρά των γεγονότων

ú  Ευθύγραμμη ή γραμμική αφήγηση
ú  Αναχρονίες
α) αναδρομή ή ανάληψη (αναδρομή στο παρελθόν)
β) προδρομική αφήγηση ή πρόληψη (παρεμβολή γεγονότων που θα συμβούν στο μέλλον)
ú  άλλοι τρόποι παραβίασης της ομαλής χρονικής σειράς
α) In medias res (= στο μέσο των πραγμάτων)
β) εγκιβωτισμός
γ) παρέκβαση ή εμβόλιμη αφήγηση (προσωρινή διακοπή και αναφορά σε κάποιο θέμα που δε σχετίζεται με την ιστορία)
δ) προϊδεασμός – προσήμανση (προετοιμασία του αναγνώστη για το τι πρόκειται να ακολουθήσει)
ε) προοικονομία (ένα μελλοντικό γεγονός του μύθου προετοιμάζεται κατάλληλα, για να το δεχθεί ο αναγνώστης ως κάτι το απόλυτα λογικό και φυσικό)

4.      Διάρκεια

ú  Σκηνή, ΧΙ = ΧΑ (διάλογος, ο χρόνος της ιστορίας ταυτίζεται με το χρόνο αφήγησης)
ú   επιτάχυνση ΧΙ > ΧΑ
α) έλλειψη ή αφηγηματικό κενό (ο αφηγητής παραλείπει γεγονότα που εννοούνται εύκολα ή δε συμβάλλουν στην πλοκή)
β) περίληψη
γ) παράλειψη (κάποια γεγονότα δεν αναφέρονται καθόλου, επειδή δε σχετίζονται με την ιστορία)

ú    επιβράδυνση ΧΙ < ΧΑ

α) παύση (με την περιγραφή συνήθως αναστέλλεται η ροή του χρόνου)

β) επιμήκυνση (αφηγηματικό σχόλιο)

5.      Η συχνότητα εμφάνισης ενός γεγονότος

ú  μοναδική αφήγηση (αφήγηση γεγονότος που έγινε μία φορά)
ú  επαναληπτική αφήγηση (ένα γεγονός αναφέρεται πολλές φορές, συνήθως μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες)
ú  θαμιστική αφήγηση (ένα γεγονός που συνέβη πολλές φορές αναφέρεται μία φορά)

6.      Αφήγηση με βάση την εστίαση

ú  μηδενική εστίαση ή χωρίς εστίαση (παντογνώστης αφηγητής ή αφηγητής – θεός, αφηγητής > πρόσωπα
ú  αφήγηση με εσωτερική εστίαση (ο αφηγητής γνωρίζει όσα και τα πρόσωπα, αφηγητής = πρόσωπα)
ú  αφήγηση με εξωτερική εστίαση (ο αφηγητής γνωρίζει λιγότερα από τα πρόσωπα, αφηγητής < πρόσωπα)

Πηγές
ú  Νεοελληνική Λογοτεχνία, Φάκελος Υλικού, Δίκτυα κειμένων (Γ’ Γενικού Λυκείου)
ú  Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων
ú  Προσεγγίσεις στη Θεωρία της Λογοτεχνίας, Γιούλα Μυλωνάκου – Σαϊτάκη, Εκδόσεις Φυτράκη