 |
| Προπύλαια, πηγή |
ΥΠΕΡΕΙΔΗΣ, ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ, 6.41–43
Παραμυθία στους συγγενείς των νεκρών
Είναι
ίσως δύσκολο να παρηγορήσει κανείς όσους βρίσκονται σε τέτοια συναισθηματική
κατάσταση· γιατί το πένθος δεν το καταπραΰνει ούτε ο λόγος
ούτε ο νόμος, αλλά μόνο η ιδιοσυγκρασία του καθενός και τα αισθήματά του προς
τον νεκρό προσδιορίζουν τα όρια της θλίψης του. Πρέπει, ωστόσο, να κάνουμε
κουράγιο και να συγκρατούμε τη θλίψη μας κατά το δυνατόν, και να μην φέρνουμε
στο μυαλό μας μόνο τον θάνατο των νεκρών, αλλά και την δόξα που έχουν αφήσει
πίσω τους. Αν ο θάνατός τους αξίζει τον θρήνο μας, τα κατορθώματά τους, ωστόσο,
είναι άξια για μεγάλους επαίνους. Κι αν δεν γνώρισαν τα γηρατειά των θνητών,
έχουν κερδίσει όμως αγέραστη δόξα κι έχουν κατακτήσει την απόλυτη ευδαιμονία.
Όσοι από αυτούς πέθαναν χωρίς παιδιά, γι' αυτούς οι έπαινοι των Ελλήνων θα
είναι αθάνατα παιδιά τους· όσοι, πάλι, έχουν αφήσει πίσω τους παιδιά, η εύνοια
της πατρίδας θα γίνει κηδεμόνας των παιδιών τους για χάρη τους. Κι επιπλέον, αν
ο θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ανυπαρξία, οι νεκροί έχουν απαλλαγεί από
τις αρρώστιες και τις θλίψεις και τα άλλα δεινά που χτυπούν την ανθρώπινη ζωή.
Αν, πάλι, στον Άδη εξακολουθούμε να έχουμε συνείδηση και υπάρχει μέριμνα για
μας εκ μέρους κάποιας θεότητας, όπως υποθέτουμε, τότε είναι φυσικό αυτοί που
υπερασπίστηκαν τη λατρεία των θεών, όταν καταλυόταν, να κερδίζουν τη μέγιστη
φροντίδα της θεότητας. . .
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ, 60.32–37
Παραμυθία στους συγγενείς των νεκρών
– Επίλογος
Oι
συγγενείς τους, λοιπόν, που βρίσκονται στη ζωή αξίζουν τη συμπάθειά μας, καθώς
έχουν χάσει τέτοιους ανθρώπους και έχουν αποχωριστεί από μια συναναστροφή συχνή
και εξαιρετικά αγαπητή, και η πατρίδα έμεινε ορφανή και είναι γεμάτη δάκρυα και
πένθος· αυτοί, όμως, είναι ευτυχισμένοι, αν το συλλογιστεί κανείς, όπως πρέπει.
Kατά πρώτον, αντί να ζήσουν λίγο, ζουν πολύ και αφήνοντας κληρονομιά για πάντα
αγέραστη δόξα, μέσα στην οποία θα ανατραφούν και τα παιδιά τους ώστε να γίνουν
περίφημα και οι γονείς τους θα γηροκομηθούν απολαμβάνοντας την προσοχή, καθώς
θα έχουν ανακούφιση στο πένθος τους τη δόξα των νεκρών. Kατά δεύτερον, χωρίς να
παθαίνουν αρρώστιες στο σώμα και χωρίς να νιώθουν στεναχώρια στην ψυχή, τα
οποία έχουν οι ζωντανοί λόγων αυτών που τους συμβαίνουν, αποκτούν τα
καθιερωμένα εμπνέοντας μεγάλη τιμή και προκαλώντας πολλή άμιλλα. Αφού η πατρίδα
τους προσφέρει δημόσια ταφή, και μόνο αυτοί επαινούνται από όλους, και τους
λαχταρούν όχι μόνο οι συγγενείς και οι συμπολίτες τους, αλλά και όσοι πρέπει να
ονομαστούν Έλληνες, ενώ πενθεί μαζί μας και το μεγαλύτερο τμήμα της οικουμένης,
δεν πρέπει δικαιολογημένα να θεωρούνται ευτυχείς; Eύλογα θα έλεγε κανείς ότι θα
κάθονται μαζί με τους θεούς του κάτω κόσμου, καθώς θα συμπεριληφθούν στους
καλούς ανθρώπους του παρελθόντος που βρίσκονται στα νησιά των μακάρων. Γιατί
κανείς δεν τα είδε με τα μάτια του ούτε μας μετέφερε αυτά που είχε ακούσει,
αλλά όσους οι ζωντανοί θεωρήσαμε άξιους τιμών στον πάνω κόσμο, νομίζουμε ότι
και στον άλλο κόσμο θα απολαμβάνουν τις ίδιες τιμές, καθώς μαντεύουμε με βάση
υποθέσεις. Ίσως, λοιπόν, είναι δύσκολο να ανακουφίσει κανείς με τα λόγια τις
παρούσες δυστυχίες· πρέπει, όμως, να προσπαθήσουμε επιπλέον να κατευθύνουμε την
ψυχή στην παρηγοριά, επειδή είναι όμορφο αυτοί που γέννησαν τέτοιους ανθρώπους
και γεννήθηκαν οι ίδιοι από άλλους σαν αυτούς να φαίνεται ότι υπομένουν τις
συμφορές με περισσότερη ευπρέπεια από τους υπόλοιπους και, ανεξάρτητα από ό,τι
τους συμβεί, να τους μοιάζουν. Γιατί αυτά τους πρέπουν και τους τιμούν σε
απόλυτο βαθμό, αλλά και ολόκληρη η πόλη και οι ζωντανοί θα αποκτήσουν μεγάλη
δόξα. Eίναι, βέβαια, δύσκολο να στερηθούν οι γονείς τα παιδιά τους και να μην
έχουν πια τους πιο κοντινούς τους ανθρώπους για να τους γηροκομήσουν· αλλά
προκαλεί περηφάνια να διαπιστώσουν ότι αποκτούν τιμές αγέραστες και δημόσια
μνημείωση της αρετής και ότι θεωρούνται άξιοι αθάνατων θυσιών και αγώνων.
Eίναι, βέβαια, λυπηρό να μένουν τα παιδιά ορφανά από πατέρα· αλλά είναι όμορφο
να κληρονομούν την πατρική δόξα. Kαι για αυτήν τη λύπη θα αποδώσουμε την ευθύνη
στον θεό, στον οποίον αναγκάζονται οι θνητοί να υποκύπτουν, για την τιμή και
την ομορφιά όμως θα αποδώσουμε την ευθύνη στην επιλογή αυτών που θέλησαν να
πεθάνουν ένδοξα. Eγώ δεν αποσκοπούσα να πω πολλά αλλά την αλήθεια. Tώρα, εσείς,
αφού χορτάσετε τα δάκρυα και κάνετε όπως πρέπει τα καθιερωμένα και όσα
προβλέπονται, επιστρέψτε στα σπίτια σας.
Λυσίας, Ἐπιτάφιος
τοῖς
Κορινθίων βοηθοῖς, 2.79
Επομένως,
ταιριάζει να θεωρούνται τρισευτυχισμένοι εκείνοι που αγωνίστηκαν για τα
μεγαλύτερα και ωραιότερα ιδανικά και έπεσαν κατά τη φάση της επιδίωξής τους,
χωρίς να αφεθούν αμέριμνα στη διάθεση της τύχης και χωρίς να περιμένουν το
φυσικό (μοιραίο) θάνατό τους, αλλά επιλέγοντας τον ωραιότερο.
Εργασία : Να εντοπίσετε ομοιότητες των
παραπάνω κειμένων με τον Επιτάφιο του Περικλή
πηγή
κειμένων
https://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?m=1&t=573
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου