Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης

ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Παρακολουθήστε το video της ΕΡΤ-1 με τίτλο «Θρήνοι της Αλώσεως» και απαντήστε στα ακόλουθα ερωτήματα.

Πότε έγινε η Άλωση της Κωνσταντινούπολης;
Πότε ψάλλονταν οι θρήνοι της άλωσης και γιατί;
 Συμπληρώστε τα παρακάτω στοιχεία για τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο

α) πατέρας _____________________________________________________

μητέρα ________________________________________________________

σύζυγος________________________________________________________

επίθετα που τον χαρακτηρίζουν ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Να σχολιάσετε την απάντηση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στο αίτημα του Μωάμεθ να παραδώσει την Πόλη.

(Ο Μεχεμέτ), αφού ετοίμασε τα πάντα όπως καλύτερα νόμιζε, έστειλε μήνυμα λέγοντας στο βασιλιά: «Μάθε ότι έχουν τελειώσει οι πολεμικές προετοιμασίες. Ήρθε πια η ώρα να κάνουμε πράξη αυτό που θέλουμε εδώ και πολύ καιρό. Την έκβασή του την αφήνουμε στο Θεό. Τι λες; Θέλεις να εγκαταλείψεις την Πόλη και να φύγεις, όπου θέλεις, μαζί με τους άρχοντές σου και τα υπάρχοντά τους, αφήνοντας αζήμιο το λαό και από μένα και από σένα; Ή θέλεις να αντισταθείς και να χάσεις τη ζωή σου και τα υπάρχοντά σου και συ και οι μετά σου, κι ο λαός αφού αιχμαλωτιστεί από τους Τούρκους, να διασκορπιστεί σ’ όλη τη γη;» Κι ο βασιλιάς με τη σύγκλητο αποκρίθηκε: «Αν θέλεις να ζήσεις μαζί μας ειρηνικά, όπως και οι πρόγονοί σου, ας έχεις την ευλογία του Θεού. Γιατί εκείνοι θεωρούσαν τους γονείς μου ως πατέρες τους και τους τιμούσαν ανάλογα, κι αυτή την πόλη τη θεωρούσαν ως πατρίδα τους. Σε καιρό ανάγκης όλοι τους έτρεχαν μέσα να σωθούν και κανένας αντίπαλός της δεν έζησε πολλά χρόνια. Κράτα τα κάστρα και τη γη που μας άρπαξες άδικα, όρισε και ετήσιους φόρους ανάλογα με τη δύναμή μας και φύγε ειρηνικά. Σκέφτηκες ότι ενώ νομίζεις πως θα κερδίσεις μπορεί να βρεθείς χαμένος; Το να σου παραδώσω την Πόλη ούτε δικό μου δικαίωμα είναι ούτε κανενός άλλου από τους κατοίκους της· γιατί όλοι με μια ψυχή προτιμούμε να πεθάνουμε με τη θέλησή μας και δε λυπόμαστε για τη ζωή μας».
Να σχολιάσετε τα τελευταία λόγια του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου «Η Πόλη κυριεύεται κι εγώ ζω ακόμη; … Δεν υπάρχει κανένας χριστιανός να μου πάρει το κεφάλι;»
 Ποιος είναι ο θρύλος για το Μαρμαρωμένο βασιλιά;
 Ποιους θρήνους για την άλωση ακούσατε;
 «Πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ‘ναι». Γιατί, κατά τη γνώμη σας, ενσωματώθηκε ο στίχος αυτός στους περισσότερους θρήνους για την άλωση;
Δείτε το απόσπασμα από την ταινία «Fetih 1453». Αναφέρεται στην κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης.

α) Ποια είναι τα συναισθήματά σας; Τι αλλάζει, αν παρακολουθήσετε για δεύτερη φορά το video χωρίς φωνή και ακούγοντας ταυτόχρονα θρήνους της αλώσεως; Παίζει ρόλο η εθνικότητα;

β) Τουρκική εφημερίδα αναφέρει σχετικά με την ταινία « η ομορφότερη πόλη γίνεται δικιά μας, με κόστος ανθρώπινες ζωές άλλων». Τι θα απαντούσατε; (Γράψτε μία παράγραφο 200 λέξεων).

δικτυογραφία

http://www.hprt-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=7964&autostart=0

http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/tributes/christos/book_review_markos.htm

http://www.youtube.com/watch?v=V0cRXxL0Y0k

http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=46vZu9dNzH4

http://www.youtube.com/watch?v=rNFqnpfpt1E

http://www.ime.gr/chronos/10/gr/p/pb9/pb9a.html

http://athena.hri.org/MPA/gr/other/1453/leaders.html

http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=yab2Snh06d0

http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=Vz3FJ-fif7Q

Ιστορία β΄ γυμνασίου

ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΑΝΑΣΧΕΣΗΣ ΤΟΥΣ (σελ.65 – 66)

παράγοντες  παρακμής του Βυζαντίου	κατακτήσεις Οθωμανών	προσπάθειες ανάσχεσης των Οθωμανών
¶  υποτίμηση νομίσματος ¶  βαριά φορολογία ¶  επαναστάσεις κατά ευγενών ¶  μείωση δύναμης στρατού και στόλου, μισθοφορικά στρατεύματα	¶  καταγωγή : Ασιάτες νομάδες ¶  εκμετάλλευση κατάργησης των ακριτών ¶  γαζήδες : φανατικοί μαχητές του Ισλάμ ¶  παιδομάζωμα – γενίτσαροι ¶  νικηφόρα πορεία Οθωμανών (Καλλίπολη, Κοσσυφοπέδιο, 14ος αι.)	¶  εισβολή Μογγόλων, 15ος αι., μάχη της άγκυρας, ήττα Οθωμανών ¶  αίτημα των αυτοκρατόρων για συνδρομή από τη Δύση ¶  σύνοδος Φερράρας – Φλωρεντίας για την «ένωση» των Εκκλησιών (άρνηση του λαού για την ένωση)
ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ

Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η' Παλαιολόγος στη σύνοδο Φλωρεντίας- Φερράρας (1439). Πίνακας του Β. Gozzoli, ανάκτορο Medici Riccardi, Φλωρεντία.

άγνωστο κείμενο

Θουκυδίδη 1, 118 - 119

Αὐτοῖς μέν οὖν τοῖς Λακεδαιμονίοις διέγνωστο λελύσθαι τε τάς  σπονδάς καί τούς Ἀθηναίους ἀδικεῖν, πέμψαντες δέ ἐς Δελφούς ἐπηρώτων τόν θεόν εἰ πολεμοῦσιν ἄμεινον ἔσται⋅ ὁ δε ἀνεῖλεν αὐτοῖς, ὡς λέγεται, κατά κράτος πολεμοῦσι νίκην ἔσεσθαι, καί αὐτός ἔφη ξυλλήψεσθαι καί παρακαλούμενος καί ἄκλητος. Αὖθις δέ τούς ξυμμάχους παρακαλέσαντες ψῆφον ἐβούλοντο ἐπαγαγεῖν εἰ χρή πολεμεῖν. Καί ἐλθόντων τῶν πρέσβεων ἀπό τῆς ξυμμαχίας καί ξυνόδου γενομένης οἵ τε ἄλλοι εἶπον ἅ ἐβούλοντο, κατηγοροῦντες οἱ πλείους τῶν Ἀθηναίων καί τόν πόλεμον ἀξιοῦντες γίγνεσθαι, καί οἱ Κορίνθιοι δεηθέντες μέν καί κατά πόλεις πρότερον ἑκάστων ἰδίᾳ ὥστε ψηφίσασθαι τόν πόλεμον, δεδιότες περί τῇ Ποτειδαίᾳ μή προδιαφθαρῇ, παρόντες δέ καί τότε καί τελευταῖοι ἐπελθόντες ἔλεγον τοιάδε.

Λεξιλόγιο

διέγνωστο = είχε γίνει κατανοητό

σπονδή = θυσία

ἀνεῖλεν = έδωσε χρησμό

ἄκλητος = ακάλεστος

ἐπαγαγεῖν ψῆφον = υποβάλλω σε ψηφοφορία

δεδιότες (δέδοικα ή δέδια) = φοβάμαι

ἐπελθόντες (ἐπέρχομαι) = ανεβαίνω στο βήμα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ 

1.     Να γράψετε τη μετάφραση του κειμένου.

2.     Να γράψετε τον τύπο που ζητείται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις.

πέμψαντες	απρμφ. πρκ.
παρόντες	β΄ εν. ορ. αορ. β’
τῶν πρέσβεων	ονομ. ενικού
ψηφίσασθαι	γ΄ πληθ. υποτ. παθ.αορ.
κράτος	δοτ. ενικού
πλείους	ίδια πτώση ενικού
ξυλλήψεσθαι	β΄ πληθ. υποτ. παθ. αορ.
ἐπαγαγεῖν	γ΄ πληθ. ορ. πρτ.
προδιαφθαρῇ	γ΄εν. ευκτ.παθ.αορ.
ξυνόδου	αιτ. πληθ.
ἐβούλοντο	γ΄ πληθ. ορ.  παθ.αορ.
ἔλεγον	γ΄ εν. προστ. πρκ.
ψῆφον	κλητ. ενικού
διέγνωστο	β΄ εν. αορ. β΄ Ε.Φ.

αρχαία ελληνικά α΄ γυμνασίου, ενότητα 11

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ

¶ βρίσκεται σε ονομαστική. Μπορεί να είναι: ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμία, αριθμητικό, μετοχή, άρθρο ονομαστικής με το μέν ή δέ, έναρθρο απαρέμφατο, φράση με άρθρο ονομαστικής, ονοματική δευτερεύουσα πρόταση.

¶ ΠΡΟΣΟΧΗ: αττική σύνταξη: το υποκείμενο ουδέτερο πληθυντικού αριθμού σε ονομαστική, το ρήμα σε γ΄ ενικό πρόσωπο, π.χ. τά παιδία παίζει.

ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ

¶ Το κατηγορούμενο αποδίδεται ως προσδιορισμός στο υποκείμενο μέσω των συνδετικών ρημάτων.

¶ Τα κυριότερα είναι:

το ρήμα εἰμί και τα συγγενικά σε σημασία μ’ αυτό: ὑπάρχω, γίγνομαι, τυγχάνω, διατελῶ, διαγίγνομαι, διαμένω, ἔφυν, πέφυκα, ἀποβαίνω, ἐκβαίνω, καθίσταμαι.

τα δοξαστικά με παθητική σημασία: δοκῶ, φαίνομαι, νομίζομαι, κρίνομαι, ὑπολαμβάνομαι κ.ά.

τα κλητικά με παθητική σημασία: καλοῦμαι, λέγομαι, ὁνομάζομαι, προσαγορεύομαι. ἀκούω κ.ά.

τα προχειριστικά με παθητική σημασία (όσα δηλαδή σημαίνουν εκλογή): αἱροῦμαι, χειροτονοῦμαι, λαγχάνω, ἀποδείκνυμαι, κληροῦμαι κ.ά.

¶ το κατηγορούμενο μπορεί να είναι ουσιαστικό, επίθετο, μετοχή, αντωνυμία, αριθμητικό, απαρέμφατο, αναφορική πρόταση.

¶ το κατηγορούμενο μπορεί να εκφέρεται εμπρόθετα, εις, περί, αμφί, υπέρ, κατά, πρός, παρά + αιτιατική.

¶ το κατηγορούμενο μπορεί να αναφέρεται στο αντικείμενο του ρήματος. Ρήματα που παρουσιάζουν τέτοια σύνταξη, δηλαδή με δύο αιτιατικές από τις οποίες η μία είναι αντικείμενο και η άλλη κατηγορούμενο είναι: τα ρήματα ποιῶ – ποιοῦμαι – καθίστημι – ἔχω, τα δοξαστικά με ενεργητική σημασία, τα κλητικά με ενεργητική σημασία, τα προχειριστικά με ενεργητική σημασία

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

¶ τίθεται στις πλάγιες πτώσεις (αιτιατική, δοτική, γενική) και συμπληρώνει τα μεταβατικά ρήματα (η ενέργειά τους μεταβαίνει σε κάποιο πρόσωπο, ζώο, πράγμα κλπ – αμετάβατα, η ενέργειά τους δεν μεταβαίνει σε άλλη λέξη)

¶ μονόπτωτα : ρήματα με αντικείμενο σε μία πτώση

¶ δίπτωτα : ρήματα με αντικείμενα σε δύο πτώσεις διαφορετικές (προσοχή : α) κάποια ρήματα συντάσσονται με δύο αιτιατικές, η μία είναι πρόσωπο, β) η μία είναι αντικείμενο και η άλλη κατηγορούμενο του αντικειμένου.

ΑΣΚΗΣΗ

Να χαρακτηρίσεις συντακτικά (ρήμα, υποκείμενο ρήματος, αντικείμενο ρήματος, κατηγορούμενο του υποκειμένου, κατηγορούμενο του αντικειμένου) τις λέξεις των προτάσεων που ακολουθούν.

1.      Ὁ ἱατρός θεραπεύσει σε.

2.      Ἀποστερεῖ τήν τιμήν με.

3.      Πλησίαζε τοῖς ἀγαθοῖς

4.      Ταῦτα γιγνώσκω ἐγώ.

5.      Ὁ πάππος ἐνέδυσε τόν Κῦρον ἱμάτιον.

6.      Καλοῦσιν αὐτούς νομοθέτας.

7.      Φίλιππος φαίνεται ἀξιόπιστος.

8.      Ὁνομάζουσι τόν ἄνδρα σοφιστήν.

9.      Οἱ σύμμαχοι εἰσί πρόθυμοι.

10. Ἤκουσα ταῦτα τοῦ Σωκράτους.

Αριστοτέλη Πολιτικά, 12η ενότητα

Αριστοτέλη Πολιτικά from Gina Zaza
πηγή : http://www.study4exams.gr/