alldayschool: περίληψη - συνοχή κειμένου

Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2014

περίληψη - συνοχή κειμένου

ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΙ – ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Α. Για να γράψουμε πλαγιότιτλους

¶ Διαβάζουμε προσεκτικά την παράγραφο και εντοπίζουμε τη βασική τη βασική της ιδέα

¶ Εντοπίζουμε και υπογραμμίζουμε τις λέξεις – κλειδιά της παραγράφου

¶ Με βάση τις λέξεις κλειδιά γράφουμε τον πλαγιότιτλο προσέχοντας να αποδίδει σύντομα, περιεκτικά και με σαφήνεια το νόημα της παραγράφου

Β. Για να γράψουμε περίληψη

¶ Διαβάζουμε τον τίτλο του κειμένου

¶ Διαβάζουμε προσεκτικά το κείμενο

¶ Εντοπίζουμε το θεματικό κέντρο (συνήθως στη θεματική περίοδο)

¶ Σημειώνουμε τις λέξεις κλειδιά κάθε παραγράφου

¶ Γράφουμε πλαγιότιτλο για κάθε παράγραφο

¶ Γράφουμε περίληψη προσέχοντας

- να ξεκινήσουμε με αναφορά στο κείμενο και το συγγραφέα

- να καταγράψουμε μόνο τις αναγκαίες πληροφορίες

- να χρησιμοποιήσουμε πληροφοριακό ύφος χωρίς να σχολιάσουμε το κείμενο

- να εφαρμόσουμε τους γλωσσικούς κανόνες (ορθογραφία, στίξη, σύνταξη, λεξιλόγιο)

- να τηρήσουμε το όριο των λέξεων που έχει δοθεί

- συνήθως η περίληψη έχει τυπικό ύφος, το οποίο επιτυγχάνεται με τη χρήση του γ΄ προσώπου ή του α΄ πληθυντικού.

Δ. Λέξεις και εκφράσεις που εξασφαλίζουν συνοχή στην περίληψη

¶ Πρόλογος : στην αρχή, στον πρόλογο, το κείμενο μας ενημερώνει για, αναφέρεται σε, ο συγγραφέας ασχολείται με, αναφέρεται σε, εξετάζει

¶ Κύριο μέρος : στη συνέχεια, ύστερα, έπειτα…, στο κύριο μέρος…, ο συγγραφέας αναφέρει, επισημαίνει, σημειώνει, τονίζει, υπογραμμίζει, ισχυρίζεται, πιστεύει, παρατηρεί, διαπιστώνει, προσδιορίζει, αποσαφηνίζει, διευκρινίζει, επεξηγεί, αιτιολογεί δικαιολογεί, συγκρίνει, αντιπαραθέτει, υπερασπίζεται, συμφωνεί, ταυτίζεται, απορρίπτει, αντικρούει, δείχνει, αποδεικνύει, συμπληρώνει, προσθέτει

¶ Επίλογος : τέλος, τελικά, συμπερασματικά, εν κατακλείδι, κλείνοντας, ολοκληρώνοντας, ο συγγραφέας καταλήγει, συμπεραίνει

ΠΡΟΣΟΧΗ : γράφουμε την περίληψη ενός κειμένου σε μία παράγραφο (όσες παραγράφους κι αν έχει το κείμενο)

ΣΥΝΟΧΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Όλα τα επιχειρήματα και οι αποδείξεις μας επιβάλλεται να συνδέονται νοηματικά και λογικά με την ιδέα, άποψη ή τη θέση που έχουμε αναφέρει στη θεματική πρόταση. Μόνο τότε η παράγραφος έχει ενότητα.

Μηχανισμοί συνοχής είναι :

1. η χρήση διαρθρωτικών (συνδετικών λέξεων ή φράσεων)

¶ προσθήκη. Ακόμα, επίσης ομοίως, επιπλέον, επιπροσθέτως, εξάλλου, ταυτόχρονα, εκτός από τα παραπάνω, ας σημειωθεί ακόμη ότι, το ίδιο συμβαίνει και, εκτός από αυτά, συμπληρωματικά, θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε, αν σε αυτά προσθέσουμε…

¶ ταξινόμηση, διαίρεση. Από το ένα μέρος - από το άλλο, κατά πρώτο λόγο - κατά δεύτερο, πρώτα - ύστερα, αφενός - αφετέρου, όχι μόνο - αλλά και, όπως - έτσι…

¶ γενίκευση. γενικά, γενικότερα, ευρύτερα, τις περισσότερες φορές…

¶ Αντίθεση. Όμως, ενώ, αλλά, ωστόσο, αντίστροφα, αντίθετα, εντούτοις, απεναντίας, από την άλλη πλευρά, και όμως, παρόλα αυτά, παρόλο που, εξάλλου, σε αντίθετη περίπτωση…

¶ επεξήγηση. δηλαδή, με άλλα λόγια, πιο συγκεκριμένα, σαφέστερα, αυτό σημαίνει, λόγου χάρη, για παράδειγμα, παραδείγματος χάρη, για να γίνει πιο σαφές, καλό είναι να διευκρινίσουμε, με άλλα λόγια…

¶ Συμπέρασμα. Άρα, επομένως, συνεπώς, ώστε, λοιπόν, καταλήγοντας, συμπερασματικά, καταληκτικά, συνοψίζοντας, συγκεφαλαιώνοντας, διαφαίνεται, τελικά, όπως προκύπτει, κατά συνέπεια, καθίσταται φανερό, σύμφωνα με τα παραπάνω, για να συνοψίσουμε, ως συμπέρασμα, συνακόλουθο όλων αυτών, αυτό έχει ως αποτέλεσμα…

¶ αιτιολόγηση. Γι’αυτό, γι’αυτό το λόγο, γιατί, διότι, επειδή, εξαιτίας, αυτό οφείλεται ένας ακόμη λόγος …

¶ Όρος-Προϋπόθεση. Με την προϋπόθεση ότι, εκτός αν, σε περίπτωση που, με το δεδομένο, με τη δέσμευση, εφόσον, φτάνει να…

¶ Διάζευξη. Είτε------είτε, ούτε-------ούτε, ή-----ή.

¶ Έμφαση. Το σημαντικότερο απ’ όλα, το κυριότερο όμως είναι, είναι αξιοπρόσεκτο ότι, θα πρέπει να τονιστεί, αξίζει να σημειωθεί, εκείνο που προέχει, ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται.

¶ χρονική σχέση. αρχικά, όταν, έπειτα, πριν, ενώ, πρώτα, καταρχάς, ύστερα, προηγουμένως, στη συνέχεια, τώρα, αφότου, συγχρόνως, ταυτόχρονα, στην αρχή, καθώς, σήμερα, αμέσως, αργότερα, τελικά, τέλος…

¶ τοπική σχέση. εκεί, εδώ, μέσα, κοντά…

2. χρήση αντωνυμιών : αυτός, εκείνος, άλλος, ο οποίος, που αναφέρονται σε όρους προηγούμενων προτάσεων ή περιόδων.

3. η επανάληψη λέξης ή φράσης : επαναλαμβάνονται λέξεις ή φράσεις προηγούμενης πρότασης ή παραγράφου, αυτούσιες ή συνώνυμές τους.

4. χρήση λέξεων που έχουν νοηματική συγγένεια ή συνάφεια με τέτοιο τρόπο, ώστε να θεωρείται περιττή η χρήση διαρθρωτικών λέξεων ή φράσεων.