Κ. Γ. Καρυωτάκης, Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα

Φύλλο εργασίας

1.       Να εντοπίσετε στο ποίημα λέξεις που προσδιορίζουν τον τόπο και τον χρόνο.

2.      Ποιο είναι το θέμα του ποιήματος;

3.      Να εντοπίσετε τις θεματικές ενότητες και να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο σε καθεμία από αυτές.

4.      Να σχολιάσετε την εικόνα που συνοδεύει το κείμενο στο βιβλίο σας και να εξετάσετε τον τρόπο με τον οποίο «συνομιλεί με το κείμενο.

5.      Τι συμβολίζουν τα τριαντάφυλλα, κατά τη γνώμη σας;

6.      Να εντοπίσετε τα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιεί ο ποιητής.

ú  Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα

ú  Κάποια χρυσή, λεπτότατη στους δρόμους ευωδιά

ú  Ηλεκτρισμένη …την ατμόσφαιρα.

ú  Η σκέψις, τα ποιήματα, βάρος περιττό.

ú  Έχω κάτι σπασμένα φτερά

7.      Ποια ατμόσφαιρα δημιουργούν τα παραπάνω εκφραστικά μέσα και ποια είναι τα συναισθήματα του Καρυωτάκη;

8.      Ποια ερωτήματα συσσωρεύονται στο τέλος του ποιήματος; Απαντάει σ’ αυτά το ποιητικό υποκείμενο;

9.      Να σχολιάσετε το διαφορετικό ύφος των στροφών του ποιήματος.

10.   Γιατί ο Καρυωτάκης χρησιμοποιεί α’ ενικό πρόσωπο;

11.    Να σχολιάσετε τη στιχουργική μορφή του ποιήματος.

12.   Το ποίημα είναι παραδοσιακό ή μοντέρνο; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

13.   Το ποίημα ανήκει στη συλλογή «Ελεγεία και Σάτιρες». Να εντοπίσετε τον ελεγειακό και σατιρικό τόνο του ποιήματος.

14.   Στον συμφραστικό πίνακα της Ανεμόσκαλας εντοπίσαμε τα παρακάτω αποσπάσματα από τα ποιήματα του Καρυωτάκη για τις λέξεις νύχτα, λύπη, ταξίδι. Ποια είναι τα συμπεράσματά σας για τη χρήση των λέξεων αυτών από τον ποιητή στο έργο του; Ποια είναι η ιδιαίτερη σημασία τους για τον ποιητή;

νύχτα (32 εμφανίσεις)

ú  —πόσος καιρός!— τα χάιδεψες μια νύχτα· | και σα ν’ ακούς εντός σου να σαλεύει

ú  Νύχτα | Στο Γιάννη Μούργελα Είναι αξημέρωτη νύχτα η ζωή.

ú  κλαίνε οι αμανέδες στις ταβέρνες | τη νύχτα την αστρόφεγγη | που θα ’πρεπε η αγάπη

ú  θύμηση ανεξάλειπτη μιας εκθαμβωτικής | νύχτας, που περιπάτησα στη μυθική πλατεία

ú  σαν φοβέρα, | και η χαρά εχάθηκε στης νύχτας το σκοτάδι. | Από το φόβο σώπασε η

ú  λάμπουνε —σαν μαγικά αστέρια | στης νύχτας το τρισκόταδο— ολόασπρα, αφράτα

ú  Venezia | Απλώνεται ηδονικά στης νύχτας την αγκάλη | η παιχνιδιάρα Βενετιά. Το κάθε

λύπη (18 εμφανίσεις)

ú  προς τα δάκρυα του | κι η μυρωμένη λύπη των τριαντάφυλλων | το δρόμο της θα πάρει.

ú  πάντα οι γιοι | μητέρα που γνωρίσανε τη Λύπη. | Το γέλιο του απαλότερου σκοπού,

ú  Είναι ζωή, θα λέω, το φέρετρο όπου | λύπη, χαρά τελειώνουνε του ανθρώπου.

ú  ή κρατήστε τα κτυπήματά σας. | Λυπηθείτε τα δυστυχισμένα αυτά θύματα | που

ú  και γύρω μου | θα καθίσουν βαθιά λυπημένες. | Φοβισμένα σπουργίτια τα μάτια τους,

ú  φτωχή καρδιά, θανάσιμα μα αιώνια λυπημένη· | όταν, φτασμένη απάνω στον ορίζοντα,

ú  και τα σημάδια της αρετής τους. | Λυπημένοι που εζήσαμε | και δεν εμοιραστήκαμε τον

ú  όλες αυτές τις τίγρεις που δίχως λύπηση | ξεσχίζουν το στήθος της μητέρας τους…

ú  το τριγυρίζουν πόθοι, | τη λέξη τη λυπητερή θα βρω | που ακόμα δεν ειπώθη.

ú  μεθούνε. | Μα εγώ θα γράψω μια λυπητερή | μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που ’ναι.

ταξίδι (7 εμφανίσεις)

ú  Και η δεύτερη: «Έλα! ω, έλα στο ταξίδι των ονείρων, πέρα από το δυνατό, πέρα

ú  Τελευταίο ταξίδι | Καλό ταξίδι, αλαργινό καράβι μου, στου απείρου

ú  Τελευταίο ταξίδι | Καλό ταξίδι, αλαργινό καράβι μου, στου απείρου | και στης νυχτός

ú  πια δε μπορούμε, | δεν ορίζουμε πια το ταξίδι μας. | Ένα θάνατο πάρε και δώσε.

ú  δεν άξιζε | το σκληρό μας, αβέβαιο ταξίδι. | Σα φιλί, σαν εκείνα που αλλάζαμε,

ú  για ποιές αγάπες | για ποιό ταξίδι ονειρευτό.

ú  μου, | με τ’ όνειρο που εσβήστη, ταξιδιώτης. | Προσκυνητής θα πάω κατά το σπίτι σου

15.   Ακολουθεί το ποίημα του Κώστα Καρυωτάκη «Τελευταίο ταξίδι».

Kαλό ταξίδι, αλαργινό καράβι μου, στου απείρου

και στης νυχτός την αγκαλιά, με τα χρυσά σου φώτα!

Nα 'μουν στην πλώρη σου ήθελα, για να κοιτάζω γύρου

σε λιτανεία να περνούν τα ονείρατα τα πρώτα.

H τρικυμία στο πέλαγος και στη ζωή να παύει,

μακριά μαζί σου φεύγοντας πέτρα να ρίχνω πίσω,

να μου λικνίζεις την αιώνια θλίψη μου, καράβι,

δίχως να ξέρω πού με πας και δίχως να γυρίσω!

Να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα.

ú  Ποιο είναι το θέμα του ποιήματος;

ú  Πού βρίσκεται το ποιητικό υποκείμενο;

ú  Ποια είναι τα συναισθήματα του ποιητικού υποκειμένου;

ú  Να εντοπίσετε ομοιότητες και διαφορές με το ποίημα «Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα» : α) στη θεματική, β) στη μορφή.

16.   Να γράψετε ένα δικό σας αισιόδοξο ποίημα (παραδοσιακό ή μοντέρνο) με θέμα τον έρωτα ή ένα ταξίδι.

δικτυογραφία

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C113/351/2368,9016/

http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/timeline.html?cnd_id=6

http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/education/literature_history/search.html?details=52

http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/index.html?cnd_id=6

http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/culture/personalities/kariot.htm

http://www.potheg.gr/WriterDetails.aspx?id=7711195&lan=1

πηγή φωτογραφίας

https://gr.pinterest.com/pin/552676185499730325/