ΠΛΑΤΩΝ, ΘΕΑΙΤΗΤΟΣ 176 a - c
ΣΩ. Ἀλλ’ οὔτ’ ἀπολέσθαι τὰ κακὰ δυνατόν, ὦ Θεόδωρε
∙ ὑπεναντίον γάρ τι τῷ ἀγαθῷ ἀεὶ εἶναι ἀνάγκη―
οὔτ’ ἐν θεοῖς αὐτὰ ἱδρῦσθαι, τὴν δὲ θνητὴν φύσιν καὶ τόνδε τὸν τόπον περιπολεῖ ἐξ
ἀνάγκης. διὸ καὶ πειρᾶσθαι χρὴ ἐνθένδε [176b] ἐκεῖσε φεύγειν ὅτι τάχιστα.
φυγὴ δὲ ὁμοίωσις θεῷ κατὰ τὸ δυνατόν· ὁμοίωσις δὲ δίκαιον καὶ ὅσιον μετὰ φρονήσεως
γενέσθαι. ἀλλὰ γάρ, ὦ ἄριστε, οὐ πάνυ τι ῥᾴδιον πεῖσαι ὡς ἄρα οὐχ ὧν ἕνεκα οἱ
πολλοί φασι δεῖν πονηρίαν μὲν φεύγειν, ἀρετὴν δὲ διώκειν, τούτων χάριν τὸ μὲν ἐπιτηδευτέον,
τὸ δ’ οὔ, ἵνα δὴ μὴ κακὸς καὶ ἵνα ἀγαθὸς δοκῇ εἶναι· ταῦτα μὲν γάρ ἐστιν ὁ λεγόμενος
γραῶν ὕθλος, ὡς ἐμοὶ φαίνεται· τὸ δὲ ἀληθὲς ὧδε λέγωμεν. θεὸς οὐδαμῇ [176c] οὐδαμῶς
ἄδικος, ἀλλ’ ὡς οἷόν τε δικαιότατος, καὶ οὐκ ἔστιν αὐτῷ ὁμοιότερον οὐδὲν ἢ ὃς ἂν
ἡμῶν αὖ γένηται ὅτι δικαιότατος. περὶ τοῦτο καὶ ἡ ὡς ἀληθῶς δεινότης ἀνδρὸς καὶ
οὐδενία τε καὶ ἀνανδρία.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Ούτε να χαθούν τα κακά είναι δυνατόν,
Θεόδωρε, γιατί είναι ανάγκη να υπάρχη κάτι αντίθετο στο καλό, ούτε πάλι γίνεται
να έχουν τον τόπο τους στους θεούς, αλλά περιτριγυρίζουν κατ' ανάγκη τη θνητή
φύση κι αυτόν εδώ τον τόπο. Γι' αυτό και πρέπει να προσπαθή κανείς να φεύγη απ'
εδώ, όσο μπορεί πιο γρήγορα, προς τα εκεί. Και η φυγή αυτή σημαίνει ομοίωση με
το θεό, όσο τούτο γίνεται. Ομοίωση πάλι θα ειπή, να γίνης δίκαιος και όσιος με
φρόνηση και με γνώση. Όμως δεν είναι εύκολο, καλέ μου, να πείσης τον άλλον πως
δεν πρέπει για την αιτία που νομίζουν οι πολλοί ν' αποφεύγη την κακία και να
επιδιώκη την αρετή. Αυτοί λένε πως πρέπει κανείς το ένα να το κάνη και το άλλο
να το αποφεύγη, για να μην τον έχη ο κόσμος για κακόν αλλά για καλόν άνθρωπο.
Αυτά για μένα είναι, όπως λέει ο λόγος, φλυαρία για γραΐδια. Αντίθετα η αλήθεια
είναι αυτή εδώ: ο θεός δεν είναι με κανένα τρόπο άδικος, αλλά τόσο δίκαιος όσο
γίνεται, και τίποτα δεν είναι πιο όμοιο μ' αυτόν παρά όποιος από μας γίνει όσο
μπορεί πιο δίκαιος. Εδώ έγκειται το αληθινό μεγαλείο του ανθρώπου, αλλά και η
μηδαμινότητα και η ανανδρία του.
Μτφρ. Ι.Ν. Θεοδωρακόπουλος. 1980. Πλάτωνος Θεαίτητος. Εισαγωγή, αρχαίο και νέο ελληνικό κείμενο. Αθήνα:
Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. ἀπολέσθαι,
πειρᾶσθαι, πεῖσαι, φαίνεται,
λέγωμεν, φεύγειν διώκειν :
χρονική αντικατάσταση
2. Να κλιθούν οι προστ. των παραπάνω ρημάτων στον ίδιο χρόνο και φωνή.
3. φαίνεται, λέγωμεν
: να γραφούν οι ονοματικοί τύποι όλων των χρόνων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου