Στην εποχή των smartphones...
Γιούλη Επτακοίλη,
Μαργαρίτα Πουρνάρα
(1) Φωτογραφίζουμε, αλλά είμαστε στο φλου
Με τη χρήση smartphones αυτό που πραγματικά έχει
«ανθήσει» είναι η φωτογραφία. Έχουμε γίνει παθιασμένοι φωτογράφοι και φυσικά οι
κάμερες στα κινητά εξελίσσονται διαρκώς. Τι πιστεύει ένας επαγγελματίας
φωτογράφος που έχει δουλέψει με smartphone; […]
Το 2009, ο Καμίλο Νόλας αποφάσισε να κάνει ένα
καλλιτεχνικό πείραμα ως υπότροφος του Fulbright στη Νέα Υόρκη. Τράβηξε μέσα σε
6 μήνες έξι χιλιάδες εικόνες με το κινητό του.
«Ήθελα να διερευνήσω αυτήν τη δυνατότητα της νέας
τεχνολογίας και να πειραματιστώ. Ήταν μια εξαιρετικά εποικοδομητική εμπειρία,
που με εξοικείωσε με τα νέα μέσα. Νομίζω, το μεγαλύτερο θέμα που προέκυψε από
την έλευση των smartphones και μετά δεν είναι ότι ο καθένας μπορεί να γίνει
επαγγελματίας φωτογράφος, διότι δεν μπορεί, αλλά το ότι έχει ευτελιστεί πολύ η
ίδια η εικόνα. Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από τέτοιο όγκο οπτικών βιωμάτων, που
ακόμα και αν δούμε κάτι συγκλονιστικό, μπορεί να μην του δώσουμε τη σημασία που
πρέπει ακόμα και να το θεωρήσουμε προϊόν photoshop. Είναι σαφές ότι έχει
αλλάξει ο τρόπος που βλέπουμε και νομίζω ότι το μόνο που μπορεί να σώσει τους
καλλιτέχνες φωτογράφους δεν είναι η προσπάθεια εντυπωσιασμού ή η διαρκής
αναζήτηση του ξεχωριστού, αλλά η αφοσίωση σε μακροχρόνια πρότζεκτ, που αφήνουν
τη σφραγίδα τους στον χρόνο».
«Παράλληλα έχει αλλάξει και η αφομοίωση των
εμπειριών μας», επισημαίνει ο Καμίλο Νόλας. «Παρακολουθούσα πρόσφατα μια ομάδα
μαθητών από τις ΗΠΑ που πραγματοποιούσε επίσκεψη στην Ακρόπολη με τον καθηγητή
τους και έναν ξεναγό. Δύο έφηβες κρατούσαν ένα selfie stick και ενώ ήταν
εξουθενωμένες από την κούραση, κάθε τόσο φορούσαν ένα ψεύτικο χαμόγελο και
έκαναν μια λήψη με φόντο την Αθήνα.
Ήταν μια “μάσκα” που μπαινόβγαινε στο πρόσωπό τους.
Αναρωτιόμουν ποιες θα είναι οι αναμνήσεις τους όταν γυρίσουν πίσω στην Αμερική.
Διότι αυτή η καταγραφή των βιωμάτων, απλώς μετατρέπει τη μνήμη μας σε έναν
πολτό και εμάς σε παρατηρητές και όχι συμμετέχοντες της ζωής. Κάποτε μια εποχή
είχε τη δική της χαρακτηριστική εικόνα. Τώρα είμαστε στο φλου». […]
Ψευδής εαυτός
Σουζάνα Παπαφάγου
«Εστιάζουμε συνεχώς στις μεμονωμένες στιγμές,
τελικά όμως δεν επενδύουμε ούτε στο χθες, ούτε στο αύριο, ούτε στο εδώ και
τώρα. Επενδύουμε σε αυτό που επιθυμούμε να προβάλουμε στους άλλους. Η
προσπάθεια να προβάλουμε την εικόνα μας συνδέεται άμεσα με το ναρκισσιστικό
πλέγμα που υπάρχει σε όλους μας αλλά σε διαφορετικές διαβαθμίσεις. Όσο πιο
χαμηλή είναι η αυτοεκτίμησή μας, τόσο προσπαθούμε να επιβιώσουμε
φωτογραφίζοντας, κυριολεκτικά, στιγμιότυπα άδεια, κενά από συναισθηματικές
επενδύσεις. Μέσα από φωτογραφίες και “τσιτάτα” εμφανίζεται ένας εαυτός ψευδής,
που τον φοράμε σαν ρούχο.
Έτσι, δημιουργούμε στην ουσία μια φαντασιωσική
σχέση με την ομάδα των ανθρώπων που μας περιβάλλουν και αντιλαμβανόμαστε τον
εσώτερο κόσμο μας από την αντανάκλασή μας στις οθόνες των άλλων. Όταν δεν
βρίσκουμε την ανταπόκριση που περιμένουμε, τότε δημιουργείται εντός μας μια
μεγάλη αναταραχή. Η ίδια αναταραχή επικρατεί και όταν κλείνει το κινητό μας
τηλέφωνο, όταν για παράδειγμα πέφτει η μπαταρία του, είναι
σαν να σβήνει μαζί και ο καθρέπτης μας. Σαν να
μην υπάρχουμε…».
Γιούλη
Επτακοίλη, Μαργαρίτα Πουρνάρα, Στην
εποχή των smartphones…, Η Καθημερινή 8/11/2015
Σίσσυ Αλωνιστιώτου
(2) Με ένα smartphone στο χέρι όλοι γίνονται «δημοσιογράφοι»
(…) Με τη «Δημοσιογραφία των Πολιτών» ξεκίνησε η
δημοσιογραφία –χωρίς υπερβολή– αιώνες πριν, για να παρακμάσει μετά το 1900,
όταν οι δημοσιογράφοι οργανώθηκαν ουσιαστικά σε επαγγελματική συντεχνία. Η
εμφάνιση του Internet την επανέφερε στο προσκήνιο και τα smartphones την
κατέστησαν ένα είδος πηγής και, πλέον, ανεκτίμητου συμμάχου των παραδοσιακών
ΜΜΕ, αφού μέσω αυτής αποκτούν πρόσβαση σε δύσκολες περιοχές, όπως π.χ. η Συρία,
και σε πολλά σημεία ταυτόχρονα. Οι ειδήσεις αποκτούν λεπτομέρειες που θα
χρειάζονταν χιλιάδες δημοσιογράφους διασκορπισμένους για να ανακαλυφθούν και
να… καλυφθούν, την ίδια στιγμή που απαιτείται μεγάλος αριθμός ειδικών
προκειμένου να προστατευθεί η αξιοπιστία των ΜΜΕ, η αξιοπιστία της «επίσημης»
είδησης.
Σίσσυ
Αλωνιστιώτου, Με ένα smartphones
στο χέρι όλοι γίνονται «δημοσιογράφοι»…, Η Καθημερινή 8/11/2015
Φύλλο εργασίας
1.
Ποιες αλλαγές επέφερε η χρήση των smartphones,
σύμφωνα με τον Καμίλο Νόλας;
2.
Ο Νόλας ξεκινάει από μια θέση, τη
διευκρινίζει και την τεκμηριώνει με ένα παράδειγμα και καταλήγει σε ένα
συμπέρασμα. Παρακολουθήστε το ξετύλιγμα της σκέψης του.
3.
...η
καταγραφή των βιωμάτων, απλώς μετατρέπει τη μνήμη μας σε έναν πολτό και εμάς σε παρατηρητές και όχι συμμετέχοντες της ζωής.
Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με αυτή την άποψη του Νόλας για τη χρήση των selfie
sticks;
4.
Πώς αντιλαμβάνεστε τις δύο τελευταίες
φράσεις του Νόλας: Κάποτε μια
εποχή…είμαστε στο φλου;
5.
Η Σουζάνα Παπαφάγου δίνει μια
ψυχολογική ερμηνεία στη σύγχρονη τάση να φωτογραφιζόμαστε συνεχώς. Ποιο θεωρεί
ότι είναι το κίνητρο που μας ωθεί και ποιες οι συνέπειες; Συμφωνείτε;
Ποια είναι η δική σας ερμηνεία για το θέμα;
6.
Αναζητήστε στα λεξικά τον όρο ναρκισσισμός, προκειμένου
να κατανοήσετε καλύτερα τον όρο ναρκισσιστικό
πλέγμα που χρησιμοποιεί η Παπαφάγου.
7.
Η διερεύνηση των σύγχρονων ερμηνειών για
τον μύθο του Νάρκισσου απασχολεί το Φεστιβάλ Τεχνών και Ιδεών που
οργανώνει το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης: Onassis Festival NY
2015, με θέμα Narcissus Now: The Myth Reimagined.
Την ιστορία του Νάρκισσου την συναντάς παντού, από τις selfies έως τις υπερβολές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι τόσο επίκαιρη που μοιάζει προφητική. Ωστόσο, ο μύθος έχει επίσης και μια αινιγματική ποιότητα, εκθέτοντας τους κινδύνους της ενασχόλησης με τον εαυτό, της μοναξιάς, της ομορφιάς. Το Φεστιβάλ παρουσιάζει όλες αυτές τις απόψεις του Νάρκισσου, όπως τις έχουν αναπλάσει οι τέχνες. Πρόθεσή μας είναι να διερευνήσουμε το πνευματικό βάθος του μύθου με σοβαρότητα, με κέφι και με χιουμοριστική διάθεση, λέει η Βιολαίν Ουισμάν, Επιμελήτρια του Narcissus Now. Να αναζητήσετε τον μύθο του Νάρκισσου στο Μυθολογικό Λεξικό του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και να συζητήσετε σχετικά με τον συμβολισμό του, λαμβάνοντας υπόψη και το παραπάνω σχόλιο της Ουισμάν σχετικά με την αινιγματική ποιότητα του μύθου.
Την ιστορία του Νάρκισσου την συναντάς παντού, από τις selfies έως τις υπερβολές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι τόσο επίκαιρη που μοιάζει προφητική. Ωστόσο, ο μύθος έχει επίσης και μια αινιγματική ποιότητα, εκθέτοντας τους κινδύνους της ενασχόλησης με τον εαυτό, της μοναξιάς, της ομορφιάς. Το Φεστιβάλ παρουσιάζει όλες αυτές τις απόψεις του Νάρκισσου, όπως τις έχουν αναπλάσει οι τέχνες. Πρόθεσή μας είναι να διερευνήσουμε το πνευματικό βάθος του μύθου με σοβαρότητα, με κέφι και με χιουμοριστική διάθεση, λέει η Βιολαίν Ουισμάν, Επιμελήτρια του Narcissus Now. Να αναζητήσετε τον μύθο του Νάρκισσου στο Μυθολογικό Λεξικό του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και να συζητήσετε σχετικά με τον συμβολισμό του, λαμβάνοντας υπόψη και το παραπάνω σχόλιο της Ουισμάν σχετικά με την αινιγματική ποιότητα του μύθου.
8.
Ποια είναι πλεονεκτήματα και ποια τα
μειονεκτήματα της χρήσης των smartphones στη δημοσιογραφία;
9.
Η δική μου σχέση
με το selfie stick. Γράψτε ένα κείμενο με τη μορφή
ημερολογίου, όπου θα καταθέσετε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας.
10.
Οργάνωση πρότζεκτ: Οργανώστε σε ομάδες μια
έρευνα για τη χρήση των selfieς από τους μαθητές του σχολείου σας. Μπορείτε να
αξιοποιήσετε ως ερευνητικό εργαλείο την ημιδομημένη συνέντευξη. Στην
προετοιμασία της έρευνας, διατυπώστε το βασικό ερευνητικό σας ερώτημα και
καταγράψτε μια σειρά από ανοιχτά ερωτήματα. Επικεντρωθείτε σε τρία
ερωτήματα που θεωρείτε ότι είναι τα πιο σημαντικά. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε
μαγνητόφωνο για την καταγραφή της συνέντευξης.
περισσότερα για τη μόδα των selfies
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου